Polskie zabytkowe aparaty telefoniczne

2023-09-14 MMDZ

Kolejna wystawa czasowa przed nami! Otwarcie 20 września o godz. 17:00. Zapraszamy!

Na wystawie zgromadzono aparaty telefoniczne udostępnione dzięki uprzejmości Michała Andrzeja Grzesika oraz Mateusza Grzesika. Kolekcja prezentuje polskie telefony produkowane od lat 20. do 90. XX wieku.

Po uzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, państwo musiało na nowo odbudowywać całą gospodarkę, w tym szeroko pojęty przemysł łącznościowy. Na terenie kraju praktycznie nie istniały żadne zakłady produkujące aparaty telefoniczne poza małą firmą braci Petsch znajdującą się w Warszawie. Prawdziwy rozwój produkcji aparatów telefonicznych nastąpił dzięki uruchomieniu w 1923 roku w Warszawie Państwowej Wytwórni Aparatów Telegraficznych i Telefonicznych. Fakt, iż w granicach II RP znalazły się ziemie trzech zaborców korzystających z różnorodnego, nie zawsze kompatybilnego sprzętu wymusił w 1928 roku wprowadzenie standaryzacji, która pozwoliła na produkcję telefonów i innych produktów łączności zarówno dla odbiorców cywilnych, instytucji państwowych jak i wojska. PWATiT nie była jedynym producentem przemysłu teletechnicznego w okresie międzywojennym na terenie kraju i tak np. w Katowicach działała Śląska Fabryka Telefonów, a w Radomiu Polska Akcyjna Spółka Elektryczna „Ericsson” ponadto było jeszcze kilku mniejszych krajowych producentów. W czasie okupacji w warszawskich zakładach kontynuowano produkcję aparatów telefonicznych, aż do momentu zniszczenia go przez Niemców. Natomiast radomski „Ericsson” został przekształcony w fabrykę zbrojeniową na potrzeby niemieckiej armii.

Po zakończeniu II Wojny Światowej w kraju przystąpiono do odbudowy przemysłu teletechnicznego i tak powstały zakłady „T-4” w Łodzi (późniejsza Fonica), w Radomiu „RWT” (Radomska Wytwórnia Telefonów), w Krakowie „TELOS”, a w Ząbkowicach Śląskich Państwowa Wytwórnia Urządzeń Telefonicznych „T-6”, gdzie produkowano między innymi telefony z części pozostawionych przez Niemców. Z upływem czasu na rodzimym rynku praktycznie pozostały trzy najważniejsze zakłady RWT, TELOS i bydgoska TELFA, które z powodzeniem produkowały różnego rodzaju aparaty telefoniczne na potrzeby krajowe praktycznie do lat 90-tych, kiedy to w wyniku przemian ustrojowych, zmiany zasad rynkowych oraz napływu tanich telefonów z Azji radomska RWT upadła, a inne zakłady zostały sprzedane inwestorom zagranicznym. I tak telefony polskich producentów stały się eksponatami kolekcjonerskimi…

Zaproszenie na wystawę.pdf