20.09.2023 – 03.12.2023
Na wystawie zgromadzono aparaty telefoniczne udostępnione dzięki uprzejmości Michała Andrzeja Grzesika oraz Mateusza Grzesika. Kolekcja prezentuje polskie telefony produkowane od lat 20. do 90. XX wieku.
Po uzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku, państwo musiało na nowo odbudowywać całą gospodarkę, w tym szeroko pojęty przemysł łącznościowy. Na terenie kraju praktycznie nie istniały żadne zakłady produkujące aparaty telefoniczne poza małą firmą braci Petsch znajdującą się w Warszawie. Prawdziwy rozwój produkcji aparatów telefonicznych nastąpił dzięki uruchomieniu w 1923 roku w Warszawie Państwowej Wytwórni Aparatów Telegraficznych i Telefonicznych. Fakt, iż w granicach II RP znalazły się ziemie trzech zaborców korzystających z różnorodnego, nie zawsze kompatybilnego sprzętu wymusił w 1928 roku wprowadzenie standaryzacji, która pozwoliła na produkcję telefonów i innych produktów łączności zarówno dla odbiorców cywilnych, instytucji państwowych jak i wojska. PWATiT nie była jedynym producentem przemysłu teletechnicznego w okresie międzywojennym na terenie kraju i tak np. w Katowicach działała Śląska Fabryka Telefonów, a w Radomiu Polska Akcyjna Spółka Elektryczna „Ericsson” ponadto było jeszcze kilku mniejszych krajowych producentów. W czasie okupacji w warszawskich zakładach kontynuowano produkcję aparatów telefonicznych, aż do momentu zniszczenia go przez Niemców. Natomiast radomski „Ericsson” został przekształcony w fabrykę zbrojeniową na potrzeby niemieckiej armii.
Po zakończeniu II Wojny Światowej w kraju przystąpiono do odbudowy przemysłu teletechnicznego i tak powstały zakłady „T-4” w Łodzi (późniejsza Fonica), w Radomiu „RWT” (Radomska Wytwórnia Telefonów), w Krakowie „TELOS”, a w Ząbkowicach Śląskich Państwowa Wytwórnia Urządzeń Telefonicznych „T-6”, gdzie produkowano między innymi telefony z części pozostawionych przez Niemców. Z upływem czasu na rodzimym rynku praktycznie pozostały trzy najważniejsze zakłady RWT, TELOS i bydgoska TELFA, które z powodzeniem produkowały różnego rodzaju aparaty telefoniczne na potrzeby krajowe praktycznie do lat 90-tych, kiedy to w wyniku przemian ustrojowych, zmiany zasad rynkowych oraz napływu tanich telefonów z Azji radomska RWT upadła, a inne zakłady zostały sprzedane inwestorom zagranicznym. I tak telefony polskich producentów stały się eksponatami kolekcjonerskimi…
